Stolicą Biharu (Bihar) jest obecnie Patna (Patna), dawna Pataliputra (Pataliputra) – niegdyś stolica największego w dziejach Indii imperium, państwa cesarza Aśoki. Miasto, którego powstanie i dalsze losy przepowiedział Budda, nękane było wojnami, powodziami i pożarami. Dzisiaj dawne centrum imperium jest stolicą ubogiego i zacofanego gospodarczo regionu, którego największym bogactwem jest obecnie historia.
Nazwa „Bihar” wywodzi się od hinduskiego słowa vihara (klasztor). Na przestrzeni wieków, Bihar stanowił religijne centrum dźinitów, hindusów, a przede wszystkim buddystów. W Bodh Gai, Budda medytował pod drzewem mądrości bo-dhi i dostąpił oświecenia. Szczep owego drzewa rośnie tu do dzisiaj. Radżgir (Rajgir) pamięta Buddę i dźinijskiego świętego, Mahawirę zaś w Nalandzie istniał w V w. n.e. światowej sławy uniwersytet buddyjski.
Przepowiednie Buddy sprawdzają się także obecnie. Rzeki wylewają okresowo, przynosząc ogromne straty wielu mieszkańcom Biharu, którzy z trudem utrzymują swoje rodziny. Dochód na jedną osobę jest tu bardzo niski, pomimo że płaskowyż Cotanagpur dostarcza 40% wydobywanych bogactw mineralnych. Wskaźnik analfabetyzmu należy do najwyższych w skali całego kraju. Ponadto w Biharze na szeroką skalę szerzy się korupcja i rządowi stanowemu wciąż brakuje pieniędzy. Nauczyciele i urzędnicy państwowi nie dostają pensji regularnie. Z ostatnich artykułów prasowych wynika, że z braku funduszów rządowy departament zwolnił 80 pracowników, ci zaś trwają na swoich stanowiskach, gdyż brakuje pieniędzy na wypłatę dotychczasowych wynagrodzeń. Wojny i pożary z przepowiedni Buddy przybierają postać walk i wciąż zdarzających się aktów przemocy pomiędzy kastami. W Biharze do dziś mają miejsce rozboje.
Tylko niewielu turystów zatrzymuje się na dłużej w tym regionie. Większość przejeżdża przez Patnę kierując się do Kalkuty lub Kathmandu. Niemniej Bodh Gaja jest bardzo ciekawym miejscem, szczególnie dla zainteresowanych studiami nad buddyzmem. Radżgir, Nalanda i Sasaram są także niezwykle interesujące,choć nie leżą na popularnym szlaku turystycznym.
PATNA
Patna, stolica Biharu, jednego z najuboższych i najbardziej przeludnionych stanów, jest miastem zatłoczonym, hałaśliwym, zanieczyszczonym i tonie w atmosferze chaosu. Położona jest nad Gangesem, który jest tu bardzo szeroki. Dzięki trzem dopływom, na odcinku pomiędzy Patną a Bena-resem, zwiększa on trzykrotnie swoją szerokość. Swojemu położeniu Patna zawdzięcza jedną z nielicznych atrakcji: należący do najdłuższych mostów na świecie, most Mahatma Gandhi Seti, mierzący 7,5 km długości.
Historia
W V w p.n.e. Adźataśatru przeniósł tu z Radźgiru (Rajgir) stolicę królestwa Magadha. W ten sposób wypełnił przepowiednię Buddy o powstaniu wielkiego miasta nad Gangesem. Ruiny starożytnego miasta Pataliputry znajdują się w południowej dzielnicy Patny, Kumrahar. Pataliputra była stolicą ogromnego królestwa, obejmującego wiele ziem starożytnych Indii. Tron królestwa Magadha zdobył Ćandragupta Maurja, a następnie Aśoka. Przez prawie całe tysiąclecie Pataliputra była jednym z najważniejszych miast subkontynentu.
W XVI w., gdy Szer-szah pokonał Humajuna, uczynił Pataliputrę swą stolicą, zmieniając nazwę miasta na Azimabad. Azimabad nabrał znaczenia ważnego ośrodka politycznego. Po bitwie pod Buxar w 1764 r. przeszedł w ręce Brytyjczyków.
Orientacja
Miasto rozciąga się wzdłuż południowego brzegu Gangesu na długości około 15 km. Hotele, dworzec kolejowy i lotnisko skupione są w zachodniej części Patny znanej jako Bankipur. Patna City leżąca na wschodzie to starsza część miasta, o tradycyjnej zabudowie. Centrum Patny stanowi plac Gandhiego (Gandhi Maidan).
W pobliżu dworca kolejowego biegną dwie ważne ulice, Fraser Rd iExhibition Rd. Nazwy ulic zmieniono na Muzharul Haque Path i Braj Kishore Path, niemniej wszyscy posługują się nadal starymi nazwami. Natomiast dawna Gardiner Rd jest teraz znana jako Birchand Patel Path.
Informacja
Stanowe biuro turystyczne (225295) przy Fraser Rd ma wspólne wejście z restauracją Chef. Biuro cierpi obecnie na brak funduszy. Informacje można uzyskać również na dworcu kolejowym i na lotnisku, lecz nie należy oczekiwać fachowej i kompetentnej obsługi. Rządowe biuro turystyczne (226721) jest bardzo niedogodnie usytuowane, na południe od linii kolejowej.
Wzdłuż Fraser Rd mieści się kilka dobrych księgarń, zaś na Bank Rd, w pobliżu Biśuram Bhawan (Bishuram Bhavan) przy placu Gandhiego (Ghandi Maidan), znajduje się Biblioteka Brytyjska (British Library).
Golghar
Golghar (Golghar) jest ogromnym, górującym ponad placem budynkiem w kształcie ula. Jest to spichlerz zbudowany w 1786 r. przez kapitana Johna Garstina. Inicjatorem przedsięwzięcia był brytyjski administrator Wirren Hastings. Obecnie ze spichrza korzysta rząd Biharu, nigdy jednak dotąd nie wypełniono go całkowicie. Ma on wysokość 25 m, kręte schody prowadzą po zewnętrznej stronie budynku na samą górę, skąd rozciąga się interesujący widok miasta i Gangesu.
Muzeum Patny
Muzeum Patny (Patna Museum) ma wspaniałe zbiory, choć jest nieco zniszczone. Wystawione tu rzeźby z metalu i kamienia datowane są się na okres Maurjów (III w p.n.e.) i Guptów (IV-VII n.e.). Muzeum wystawia również figurki z terakoty i znaleziska archeologiczne z terenów Biharu. Przy wejściu do muzeum, po prawej stronie, stoi najwyższe na świecie skamieniałe drzewo, ma 16 metrów wysokości, a jego wiek ocenia się na 200 milionów lat. Można tu obejrzeć również wypchane dzikie zwierzęta, wśród nich tygrysa, krokodyla, jelenia oraz ciekawostki w rodzaju mutanta – koźlęcia o trzech uszach i ośmiu nogach. Ekspozycja na piętrze obejmuje malarstwo chińskie i tybetańskie, w tym sakralne malarstwo tybetańskie na tkaninach – thanki (muzeum otw.: 10.00-16.30; pn. zamkn.; wstęp: 0,50 INR).