Bikaner – Pustynne, usytuowane w północnej części stanu, miasto zostało założone w 1488 r. przez Rao Bikadźiego, potomka Rao Dźodhadźiego, założyciela Dźodhpuru. Bikaner, podobnie jak Dźajsalmer, był ważnym punktem postojowym na szlaku karawan wielbłądów. Stare Miasto otoczone jest wysokim murem zakończonym blankami. Zbudowany w latach 1925-1927 kanał Gang nawadnia rozległe, dawniej bardzo jałowe tereny, otaczające Bikaner.
Mimo że Bikaner nie fascynuje tak jak Dźajsalmer i rzadko odwiedzany jest przez turystów, naprawdę warto tu przyjechać. Ogromny fort, państwowa farma hodowlana wielbłądów, wielki festiwal i świątynia Karni Mata, gdzie cześć oddaje się tysiącom świętych szczurów – czy trzeba czegoś jeszcze, by się skusić?.
Orientacja i informacja
Stare Miasto otacza 7-kilometrowy, XVIII-wieczny mur z pięcioma bramami wejściowymi. Fort i pałac, zbudowane – podobnie jak słynne zabytki w Dźajpurze – z czerwono-różowego piaskowca, znajdują się za murami miejskimi.
Biuro informacji turystycznej (codz. oprócz nd. 10.00-17.00; 27445) mieści się w forcie Dźunagarh.
Na safari na wielbłądach można się też wybrać z Bikaneru. Organizatorem tej formy wypoczynku jest Desert Tours, usytuowane tuż za pocztą główną.
W Bikanerze częste są przerwy w dopływie prądu, latarki zatem bardzo się przydają.
Fort Dźunagarh
Fort, zbudowany w latach 1588-1593 przez radżę Raja Singha, generała w armii cesarza Akbara, otoczony jest 986-me-trowym murem z 37 bastionami i dwoma wejściami. Główna brama zwana jest Suradź Pol (Słoneczna Brama). Usytuowane w południowej części fortu pałace tworzą malowniczy układ architektoniczny, na który składają się dziedzińce, balkony, kioski, wieże i okna. Cechą charakterystyczną fortu i tutejszych pałaców jest wysokajakość kamiennych rzeźbień, które chyba nie mają sobie równych na całym świecie.
Wśród pałaców na szczególną uwagę zasługuje Candra Mahal (Pałac Księżycowy) z obrazami, lustrami i wyrzeźbionymi z marmuru płycinami. Z kolei Phool Mahal (Pałac Kwiatów) zdobią lustra i wyroby ze szkła. Karn Mahal wybudowano na pamiątkę doniosłego zwycięstwa nad mogolskim Aurangzebem.
Inne pałace to Rang Mahal, Bidźaj Mahal oraz Anup Mahal. Zobaczyć w nich można charakterystyczne dla Radźputów kolekcje broni, a także szczątki dwóch dwupłatowców z czasów I wojny światowej. Ganga Niwas to wielki dziedziniec, którego frontowe budynki wykonano z czerwonego piaskowca. Natomiast Har Mandir to królewska świątynia postawiona ku czci Śiwy.
Fort udostępniany jest turystom codziennie (oprócz pt.) w godzinach 10.00-16.30. Obcokrajowcy płacą za wstęp 20 INR, za wniesienie aparatu fotograficznego – 25 INR. W cenę wliczone są usługi przewodnika, ale za oprowadzenie po wszystkich pomieszczeniach trzeba mu wręczyć napiwek.
Pałac Lalgarh
Trzy kilometry od centrum stoi pałac z czerwonego piaskowca, który zbudował maharadża Ganga Singh (1881-1942) ku czci swego ojca, maharadży Lala Singha. Mimo że jest to ogromny budynek ze zwisającymi balkonami i misternie wykonanymi okratowaniami, nie jest on zaliczany do najpiękniejszych rezydencji królewskich w Radźasthanie.
Muzeum Śri Sadul zajmuje pierwsze piętro pałacu. W tendencyjnie napisanym folderze tak zachwala się wnętrze budynku: „Są tu wspaniałe obrazy i inne przedmioty, które świadczą o różnorodnych zainteresowaniach maharadży, a także o jego zamiłowaniu do sztuki”. Muzeum warto jednak zwiedzić, gdyż pomieszczono tu ogromną kolekcję fotografii oraz wiele przedmiotów osobistego użytku należących niegdyś do marahadży, np. kije do golfa, aparat fotograficzny, ubrania, książki, paszport, okulary, zatyczki do uszu oraz elektryczną szczoteczkę do zębów! Jest tu też ciekawa ekspozycja, ukazująca dziką przyrodę tego zakątka Indii.
W jednej z części pałacu nadal zamieszkuje książęca rodzina z Bikaneru, a w pozostałych pomieszczeniach utworzono luksusowy hotel. Muzeum jest czynne od 10.00 do 17.00, a wstęp kosztuje 25 INR (wniesienie aparatu fotograficznego – 10 INR). Z centrum można tu dojechać jedynie autorikszą (15 INR).
Inne atrakcje
W wąskich uliczkach Starego Miasta kryje się wiele starych haveli oraz dwie cudowne świątynie dźinickie. Zbudowane w XIV w. przez dwóch braci świątynie Bhandeśwar i Sandeśwar różnią się tym od innych tego typu budowli w Radźasthanie, że ich wnętrza ozdobione są barwnymi malowidłami ściennymi.
Muzeum Ganga Golden Jubilee (codz. wyj. pt. 10.00-17.00; 2 INR) mieści kolekcje rzeźb, wyrobów z terakoty, monet, obrazów i broni.