Bombaj (Mumbaj)

Bombaj – stolica stanu Maharashtra, położony na zachodzie Indii, jest jednym z największych miast świata, zamieszkiwanym przez ok. 17 mln osób. Ze względu na ograniczoną warunkami naturalnymi powierzchnię gęstość zaludnienia jest tu bardzo wysoka, przekraczająca 4500 osób/km2.

Bombaj jest także największym portem w tej części subkontynentu, określanym z tego powodu mianem: „zachodniej bramy Indii”. Koreluje to znakomicie ze znajdującą się tutaj, wzniesioną w latach 1915 – 1924 dla uczczenia wizyty króla Jerzego V i jego małżonki – Marii, budowlą o nazwie „Brama Indii”, będącą 26-metrowym rodzajem łuku tryumfalnego, zbudowanego w stylu XVI-wiecznego Gujaratu.

Historia

Gujarat (lub Gudjarat), to państwo, w którego posiadaniu Bombaj znajdował się od 1343 roku. Najstarsze budowle w mieście – słoniowe jaskinie, czy kompleks świątyń Walkeśwary, pochodzą właśnie z tamtego okresu.

Historia miasta jest jednak znacznie dłuższa. Uważa się, że tereny te zostały zasiedlone już w epoce kamiennej, a od III w. p.n.e. należał do buddyjskiego imperium Maurjów.

W II w. n.e. Bombaj znalazł się pod panowaniem władców królestwa Aparanta, a następnie przechodził we władanie kolejnych dynastii. W latach 1348-1534 był częścią muzułmańskiego królestwa Gudjarat. W 1534 roku został oddany Portugalczykom.

Portugalczycy w Bombaju

Było to efektem zajmowania terytorium Indii przez ów naród, który znalazł wreszcie słynną morską drogę do Indii. Z tego okresu pochodzi nazwa „Bombaj”, stworzona z portugalskiej nazwy „Bom Bahia”, czyli dosłownie „Dobra Zatoka”, a zmienionej później przez Brytyjczyków na zlepek językowy o tym samym znaczeniu – „Bom Bay”.

Indie | Bombaj jest jednym z największych miast świata
Indie | Bombaj jest jednym z największych miast świata (by ashugarg)

Na scenę wkraczają Anglicy…

Panowanie Portugalczyków w Bombaju trwało niewiele ponad 100 lat bo już w roku 1661 królowa Katarzyna Bragança, w obliczu rosnącej morskiej potęgi Anglii, przekazała miasto królowi Karolowi II. W roku 1668 Bombaj został wydzierżawiony Kompanii Wschodnioindyjskiej za opłatę w wysokości 10 funtów rocznie.

Chociaż siła nabywcza funta była w tym czasie znacznie wyższa niż obecna, to jednak Kompania zrobiła na tym niezły interes. Odbiło się to korzystnie także na rozwoju miasta, w którym już w latach 1661 – 1675 sześciokrotnie wzrosła liczba ludności. Sprzyjające okoliczności geopolityczne spowodowały ciągły rozwój miasta, a otwarcie Kanału Sueskiego sprawiło, że Bombaj stał się największym portem Morza Arabskiego, osiągając już w roku 1906 liczbę miliona mieszkańców.

Bombaj dziś

Obecnie Bombaj jest jednym z największych (pod względem liczby ludności) miast świata, wielkim ośrodkiem gospodarczym i finansowym.

Bollywood

Większości cudzoziemców Bombaj kojarzy się jednak z centrum produkcji filmowej i hinduskim kinem. Określenie „Bollywood”, będąc połączeniem słów Bombaj i Hollywood jest znana setkom milionów ludzi na całym świecie.

Mumbaj

W roku 1995 została przywrócona miastu tradycyjna nazwa Mumbaj, wywodząca się od imienia bogini Mumba. W Polsce jednak tradycyjnie używa się nazwy Bombaj, co zostało oficjalnie zaakceptowane przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych.