Dźodhpur, leżący na skraju pustyni Thar, to drugie co do wielkości (po Dźajpurze) miasto w Radźasthanie. Nad miastem dominuje masywny fort, usytuowany na skalistym wzgórzu, które wznosi się dokładnie pośrodku miasta. Dźodhpur założył w 1459 r. Rao Dźodha, przywódca Rathorów, jednego z klanów radźpuckich. Jego następcy rządzili nie tylko w Dźodhpurze, ale i w innych stanach książęcych. Królestwo Rathore znane było niegdyś jako Marwar – Kraina Śmierci.
Stare Miasto w Dźodhpurze otacza 10-kilometrowy mur z ośmioma bramami, zbudowany sto lat po założeniu miasta. Z fortu widać dokładnie, w którym miejscu kończy się stara, a zaczyna nowa część Dźodhpuru. Na Starym Mieście można się wybrać na fascynujący spacer po krętych uliczkach.
W Dźodhpurze realizowano ekranizację Księgi dżungli Rudyarda Kiplinga z udziałem Sama Neila i Johna Cleese’a.
Orientacja
Biuro informacji turystycznej, stacja kolejowa i dworzec autobusowy znajdują się poza obrębem Starego Miasta. High Court Rd biegnie od stacji kolejowej Raika Bagh, mija dworzec autobusowy, ogrody Umaid, Tourist Bungalow i biuro informacji turystycznej, a następnie wije się za murami miejskimi w kierunku dworca kolejowego i poczty głównej. Pociągi przyjeżdżające ze wschodu zatrzymują się na stacji Raika Bagh, co stanowi duże udogodnienie dla turystów, którzy zamierzają zatrzymać się w hotelu we wschodniej części miasta.
Informacja
Biuro informacji turystycznej (pn.-sb. 9.00-18.00, nd. 9.00-11.00; 45083) mieści się w Tourist Bungalow. Natomiast na dworcu kolejowym znajduje się Międzynarodowe Biuro Informacji Turystycznej (International Tourist Bureau).
Mimo że jest tu wiele punktów STD obecnie w Dźodhpurze działa tylko jedno biuro faksowe (Heilo Hut) które mieści się na placu przed dworcem głównym. Trzeba przekonać się na własne oczy, jakież to fascynujące miejsce! Wokół ogrodzonego drzewa, na którym przesiaduje mnóstwo śpiewających ptaków, postawiono rząd nowoczesnych budek telefonicznych z krzesłami i stolikami, a w jednej ustawiono nawet łóżko na wypadek, gdyby ktoś chciał przeprowadzić rozmowę w pozycji leżącej!
Fort Meherangarh
Królewski Fort, w dalszym ciągu zarządzany przez dawnego maharadżę Dźodhpuru, zajmuje wysokie na 125 m. wzgórze i jest jednym z najbardziej imponujących fortów w Radźasthanie. Z położonego w dole miasta wiedzie do niego kręta ścieżka. Na pierwszej bramie wciąż widać ślady kul armatnich, świadczące o militarnej przeszłości tego miejsca. Inne bramy to Dźajapol, zbudowana w 1806 r. przez maharadżę Mana Singha po zwycięstwie nad armiami Dźajpuru i Bikaneru, oraz Fatehpol (Brama Zwycięstwa), wzniesiona przez maharadżę Adźita Singha po pokonaniu Mogołów.
Ostatnią bramą jest Lahapol (Żelazna Brama), za którą znajduje się 15 odcisków dłoni, pozostawionych przez wdowy po maharadży Manie Singhu, które w 1843 r. rzuciły się na jego stos pogrzebowy. Te zazwyczaj pokryte czerwonym proszkiem odciski wciąż otaczane są pewnego rodzaju kultem.
Wewnątrz fortu znajduje się wiele dziedzińców i pałaców. Apartamenty pałacowe noszą ciekawe nazwy, np. Moti Mahal (Perłowy Pałac), Sukh Mahal (Pałac Przyjemności) czy Phool Mahal (Pałac Kwiatów). Mieszczą się w nich wspaniałe kolekcje ozdobnych strojów, należących do przedstawicieli indyjskiej arystokracji, w tym przepiękny zbiór howdah – ubiorów używanych przez maharadżów w czasie jazdy na słoniach podczas procesji, wiodącej przez ich stolice. Miniaturowe obrazy namalowane w różnych stylach, ciekawe instrumenty muzyczne oraz radź-pucka broń, palankiny i meble świadczą o bogactwie maharadżów. W jednym z pomieszczeń zobaczyć można nawet wystawę kołysek na biegunach. Jest tu też wspaniały, luksusowy namiot, pierwotnie wzniesiony dla władców mogolskich, lecz później zdobyty przez Radźputów jako łup wojenny. Wnętrza apartamentów pałacowych są bogato dekorowane. Znajdujące się w nich okna posiadają misternie rzeźbione okratowania z czerwonego piaskowca. Generalnie rzecz biorąc, jest to jedno z najlepszych muzeów w całym Radźasthanie.
Na południowych obrzeżach fortu na murach obronnych, nad stromą skarpą schodzącą w dół ku miastu, stoją nadal stare armaty. W tym miejscu wyraźnie słychać głosy i dźwięki dochodzące z położonych dużo niżej domostw. Widoczne w dole charakterystyczne niebieskie domy należą do braminów. W tej części fortu stoi wzniesiona ku czci Durgi, świątynia Ćamunda
Fort otwarły jest od 9.00 do 17.00; wstęp – 35 INR (zwiedzanie tylko murów – bezpł.), wniesienie aparatu fotograficznego -50 INR. W cenę biletu wliczony jest udział w wycieczce kierowanej przez kilku energicznych przewodników, którym wypada jednak dać potem niewielki napiwek. Za kawiarnią, niedaleko wejścia do muzeum, przesiaduje zwykle grupa muzykantów, grających radosne melodie radźasthańskie – po wysłuchaniu tych powitalnych dźwięków niejednemu turyście poprawia się nastrój, wobec czego także uliczni grajkowie oczekują napiwku.